Sakız'da orta çağ köyü gezisi
OVERVIEW
Sakız Adası'nda 60'tan fazla köy var, ancak Kuzey Ege'nin bu eşsiz adasının hikayesini keşfetmek için sadece bir avuç noktayı ziyaret etmeniz gerekiyor. Bu durum özellikle de adanın güneyinde bulunan orta çağ köyleri için geçerlidir.
Birçoğu, gelenekleri kültürel açıdan o kadar değerlidir ki Sakız Adası'nda mastiha yetiştirme bilgisi UNESCO'nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası listesine dahil edilmiştir. Onları ziyaret ederken, sadece bu adada üretilen belirgin kokulu reçinenin, her köyün sosyal ve ekonomik dokusuna ayrılmaz bir şekilde dokunduğunu hızlı bir şekilde anlayacaksınız.
Ancak Sakız Adasının (hepsi sakız üreticileri değil) orta çağ köylerine olan ilginiz değerli reçinenin çok ötesine geçecektir. Her yerleşim yerinde karşınıza çıkabilecek ve günümüze dek ulaşan, ayrıntılı seramik işlerini, her mükemmeliyeti bulabileceğiniz işçilik de dahil olmak üzere, mimariyi ve tasarımları seveceksiniz.
Pek çok sur ve kule bu döneme ait olsa da köyler sadece Bizanslılardan etkilenmemiş olup, 1346-1566 yılları arası Ceneviz etkisinin yıllarıdır.
Cenevizliler Sakız Adasının sakız üretiminin artmasında önemli pay sahibiyken, korsan baskın ve saldırıları için de koruma ve gözetleme görevi sağlayan, çok sıkı biçimde konumlanmış evler ve kubbeli çatılar ile de adanın tanınmasını sağladılar. Köylerin her birisi kendine özgü nedenlerden dolayı oldukça değerlidir.
İLHAM ALMAK
BUNLARı KAÇıRMAYıN
Armolia
Güzel dekore edilmiş dar sokakları ve kemerli yapılarıyla olduğu kadar, seramik kapları, kupaları ve sürahileri ile de bilinen, yeniden inşa edilen ve yıkılmadan önceki halini hayal ettiğimiz bu mastik köylerinden birinden gezintimize başlıyoruz. Yakınlarda yer alan bir tepede Apolihnon Bizans Kalesi bulunur.
Kalamoti
Zeytin ve meyve ağaçları ile dolu adanın, ikinci büyük ve en verimli ovasında yer almaktadır. Kalamoti'nin sakinleri, çoğu sakız üretimiyle uğraşan 850 kadar köylüdür. Köyün etrafında yürürken iki katlı evlere ve süslü oyma kapılara hayran kalacaksınız. Bu köyün Cenevizliler için önemini, iki savunma kulesi ile güçlendirilmiş bu çevre size anlatacaktır.
Pirgi
Sakız Adası'ndaki en büyük orta çağ köyü olan Pirgi’nin itibarı, eşsiz seramik ‘ksista’nın eskizleri ve resimleri şeklindedir. Bu detaylı ve dekoratif siyah beyaz geometrik tasarımlar evlerin cephelerini süslüyor. Sanat eserlerine hayranlık duyacağınız, parke taşlı dar sokaklarda sallana sallana gezinmek için zaman ayırın. Ayrılmadan önce, çok sayıda kiliseden birisi olan, 13. yüzyıldan kalma Bizans Kilisesi Agios Apostolos kilisesini ziyaret edin.
Olimbi
Evlerin duvarları ile birleşen köyün merkezindeki 20 metrelik bir kuleyle Olimbi, mastik köylerini korumak için alınan uzunluklarla mükemmel bir his veriyor. Agia Paraskevi Kilisesinin de içinde bulunduğu, gösterişli ikonostasi (ikona köşesi) bulunan, ziyaret edilebilecek birkaç orta çağ kilisesi vardır ve Olimbi Trapeza'sından (bir zamanlar düğün için kullanılan iki katlı bir orta çağ binası) geçtiğinizden emin olun. Yakındaki bir mağarada (Olimbi olarak da bilinir) etkileyici dikit ve sarkıtlar vardır.
Mesta
Orta çağ köylerinin en güney noktasında ve en iyi korunmuş köylerden birisidir. Mesta, mimarisi, sakız üretiminin bereketini hem de savunma ihtiyaçlarını yansıtan, köyün içinde ve dışında sadece iki güzergahı olan başka bir köydür. Kemerli bazilika ve özenli ahşap oymalar ile Palio (Eski) Taksiarhi Kilisesi'ni ziyaret etmelisiniz. Köyde ayrıca souma (incirden yapılan uzo benzeri bir içecek), köy şarabı veya belki de loukoumades (lokma tatlısı, kızarmış bal topları) deneyebileceğiniz tavernalar ve kafeler de vardır.
Vessa
Küçük, güzel korunmuş bir köy olan Vessa, kuleleri ve müstahkem duvarları ile dikkat çekiyor. Sadece dolaşmak için bile mükemmel bir orta çağ köyüdür. Henüz bir yemek için durmadıysanız, köy meydanındaki geleneksel bir tavernada durabileceğinizden emin olun.
Anavatos
Son olarak, dik bir tepede bulunması nedeniyle diğer sakız köylerinden ayrılan ıssız Anavatos köyüne gidiyoruz. Köyü çevreleyen taş duvar ona bir kale görünümü veriyor, ancak bu, 1822'de Sakız Adası Katliamı sırasında, Osmanlı işgalinin sonunda acı çekmesine engel olamadı. Sonrasında ise terk edildi. Ahşap tavanları, çok küçük yaşam alanlarını, alçak kapıları ve küçük yuvarlak pencereleri incelemenizi sağlayan yaklaşık 400 açık ev vardır.
PLANLAMAYA BAŞLAYIN
Sakız şehrinden Armolia şehrine
- Araba ile: 19.7 km (31 dakika)
Sakız kentinden Anavatos'a
- Araba ile: 20.1 km (33 dakika)
Havaalanından Armolia'ya
- Araba ile: 17.3 km (24 dakika)
Havaalanından Anavatos'a
- Araba ile: 23.7 km (37 dakika)
- Sakız Adasının orta çağ köylerini yıl boyunca ziyaret edebilirsiniz, ancak en ideal dönemler Nisan-Ekim aylarıdır.
- Müzeler ve kültürel alanlar:
Olimbi Mağarası
- Mayıs başından Eylül ayına kadar bir rehberle ziyaret edebilirsiniz.
- Her gün 11:00-18:00 arası açıktır (Pazartesi hariç)
- Daha fazla bilgi için
- Sonbahar
- Bahar
- Yaz
- Kış
- Tüm köyleri bir günde ziyaret etmek mümkündür (oldukça uzak ve ayrı olarak ziyaret edilmesi gereken Anavatos hariç). Günlük gezi için dairesel rota son köye 60 km ve Sakız kentine geri dönmek için 20 km daha ileridedir.
- Armolia, Kalamoti, Pirgi, Olimbi ve Mesta köyleri birbirinden yaklaşık 10 dakika uzaklıktadır ve hepsi Sakız kasabasına dönmeden önce Vessa ziyareti ile birleştirilebilir.
